Josep Borrell, Përfaqësues i Lartë i Bashkimit Evropian për Punë të Jashtme dhe Politikë të Sigurisë, njëherazi zëvendës president i Komisionit Evropian, është shprehur se vendet e Ballkanit Perëndimor janë tashmë në atë rrugë dhe BE-ja gjithashtu ka ripërsëritur angazhimin ndaj BE.
Borrell shprehet se pas 2 vitesh e gjysmë eksperiencash duke u përballur me situata të tilla, është koha që të rishikohet procesi i vendimmarrjes.
Deklarata e plotë e Borrell:
Zgjerimi i BE-së është kthyer lart në axhendë dhe me të drejtë. Javën e kaluar, Këshilli Evropian vendosi që e ardhmja e Ukrainës, Moldavisë dhe Gjeorgjisë qëndron në BE. Vendet e Ballkanit Perëndimor janë tashmë në atë rrugë dhe BE-ja gjithashtu ka ripërsëritur angazhimin ndaj BE. Ndërsa ne rigjallërojme zgjerimin e BE-së, ne duhet të bëjmë një përpjekje të ngjashme për të reformuar BE-në dhe vendimmarrjen tonë. Sepse një BE e zgjeruar gjithashtu duhet të jetë në gjendje të veprojë. Kjo nënkupton gjithashtu zvogëlimin e shtrirjes së rregullit të unanimitet në politikën e jashtme dhe fusha të tjera, për të marrë më shumë vendime me shumicë të cilësuar votash.
Zgjerimi mbetet një nga mjetet më të suksesshme të politikës së jashtme të BE-së. Ajo ka kritikët e saj, për të shkuar ose shumë ngadalë ose shumë shpejt, për të qenë shumë teknik ose peng i tregtisë politike të kuajve. Por faktet tregojnë se zgjerimi ka qenë mënyra kryesore e organizimit të kontinentit evropian, me rritjen e vazhdueshme të BE-së nga 6 shtete anëtare në vitet 1950 në 12, 15 dhe 27 shtete anëtare sot. Është e vështirë të mendosh për një politikë të BE-së që ka qenë më transformuese. Historikisht, reformat institucionale dhe fushat e reja të integrimit kanë shoqëruar çdo valë pranimi: kështu që ne kemi qenë më të suksesshëm kur kemi ndjekur zgjerimin dhe thellimin së bashku.
Lufta e Rusisë kundër Ukrainës e ka përshpejtuar historinë nga shumë këndvështrime. Ai gjithashtu ka mprehur debatin mbi rendin e Evropës dhe parimet që e mbështesin atë. Për shumë vende, duke filluar nga Ukraina, ky është një moment strategjik për të deklaruar aspiratat e tyre për t’u bashkuar me BE-në dhe gjithçka që ajo përfaqëson – dhe për të marrë njohjen për ambiciet e tyre. Udhëheqësit ukrainas kanë qenë mjaft të qartë se, së bashku me mbështetjen ushtarake për t’u mbrojtur kundër agresionit rus, marrja e statusit të kandidatit në BE ka qenë prioriteti i tyre kryesor. Ju shihni një arsyetim të ngjashëm nga qeveria e Moldavisë. Dhe së fundi, ju e shihni atë në kërkesën e qeverisë së Gjeorgjisë dhe dhjetëra mijëra demonstrues gjeorgjianë që dolën në rrugët e Tbilisit këtë javë me flamuj të BE-së.
Në të njëjtën kohë, vendet e Ballkanit Perëndimor, me të drejtë, kanë kërkuar që procesi i anëtarësimit të tyre të gjykohet sipas meritave të tyre. Kanë kaluar pothuajse 20 vjet më parë që BE-ja deklaroi në Selanik se ‘e ardhmja e Ballkanit Perëndimor është brenda BE’së, kështu që një shkallë e caktuar padurimi nga ana e tyre, për të thënë të paktën, është e kuptueshme.
Zgjerimi i BE-së me ato vende që janë të gatshme dhe të aftë për të përmbushur kushtet nuk është një ‘favor’ apo një lëshim. Është në interesin tonë strategjik